
Kiedy warto stosować preparaty z elektrolitami?
Odwodnienie organizmu niesie z sobą liczne powikłania i stanowić może nawet (w skrajnych przypadkach) zagrożenie dla...
Ponad 4000 zweryfikowanych opinii
Najlepszy magnez, jak mądrze wybrać właściwy preparat? | Apteka Na 83
Jakie selen ma właściwości i jak wybrać najlepszy preparat z selenem | Apteka Na 83
Jak wybrać dobry preparat z żelazem | Apteka Na 83
Cynk to mikroelement o ogromnym znaczeniu dla organizmu człowieka. Jego właściwości biologiczne są kluczowe dla utrzymania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Niedobór cynku może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym osłabienia układu odpornościowego, problemów ze skórą, upośledzenia smaku i węchu, zaburzeń hormonalnych, a także innych powikłań.
Dobowe zapotrzebowanie na cynk zależy od kilku czynników, m.in. wieku, płci i stanu zdrowia. W przypadku osób dorosłych, mężczyźni potrzebują 14-16 mg cynku na dobę, a kobiety 10-13 mg. Jeżeli kobieta jest w ciąży jej zapotrzebowanie wzrasta do 12-16 mg, a jeśli karmi piersią jest to od 16 do nawet 21 mg cynku na dobę. Odpowiednią ilość cynku w diecie możemy zapewnić poprzez spożywanie produktów spożywczych bogatych w ten pierwiastek, takich jak mięso, ryby, orzechy, nasiona, produkty mleczne i pełnoziarniste produkty zbożowe. Niestety nie żyjemy w idealnym świecie i nie zawsze udaje się zapewnić prawidłowy poziom cynku w organizmie, czy to z powodu zwiększonego zapotrzebowania (np. u kobiet karmiących piersią) czy zmniejszonej jego przyswajalności z pożywieniem (cynk gorzej wchłania się z pokarmów roślinnych). Wtedy z pomocą przychodzą suplementy diety oraz leki.
Preparaty z cynkiem dostępne są zarówno jako suplementy diety, jak i produkty lecznicze (leki). Tak jak w przypadku innych składników występujących w obu tych kategoriach, bezpieczniejszym wyborem pod względem jakości produktu będzie lek. Istnieje jednak zdecydowanie większy wybór preparatów uzupełniających niedobór cynku w kategorii suplementów diety niż leków. Jeśli więc chcemy wybrać suplement, powinniśmy kierować się renomą firmy i wybrać produkt sprawdzonego producenta. Zalecana zawartość cynku w suplementach diety (zgodnie z uchwałą Zespołu ds. Suplementów Diety) nie powinna przekraczać 15 mg w dziennej porcji. Jest to ilość wystarczająca dla osób, które obawiają się, że mogą być narażone na niedobór cynku i chcą w ten sposób wzbogacić swoją dietę. Jeżeli mamy potwierdzony niedobór cynku, zdecydowanie lepszym wyborem będą leki, które zawierają zwykle większą dawkę cynku niż suplementy diety. W takim przypadku najlepiej udać się do lekarza, który dobierze dla nas odpowiednią dawkę.
Suplementy i leki nie zawierają oczywiście czystego cynku (jest to metal) ale wykorzystują różne jego związki. Nie wszystkie one tak samo dobrze spełniają swoją rolę źródła cynku. Zdecydowanie najsłabszym źródłem jest tlenek cynku. Na szczęście przeważnie jest on wykorzystywany w preparatach na skórę o działaniu osuszającym i ochronnym. Za dobre źródło uznać można sole cynku takie jak siarczan, glukonian, octan, asparaginian czy cytrynian. Za najlepsze uchodzą jednak chelaty, a więc związki takie jak pikolinian, orotan i diglicynian cynku.
Produkty zawierające jedynie cynk i przeznaczone do uzupełniania jego niedoborów występują w postaci kapsułek lub tabletek. Możemy spośród nich wyróżnić takie, które od razu uwalniają całą dawkę w nich zawartą oraz te o przedłużonym uwalnianiu cynku. Brak jest badań porównujących skuteczność obu tych form. Opierając się jednak na mechanizmie wchłaniania cynku w jelitach, można podejrzewać, że przedłużone uwalnianie lub podawanie dawki dobowej w kilku mniejszych porcjach może być skuteczniejsze od jednorazowego podania całej dawki uwalnianej natychmiast.
Cynk W przypadku tego typu preparatów warto zwrócić uwagę na to, jakie dodatkowe składniki oprócz cynku są w nich zawarte. Istnieją bowiem preparaty, w których cynk występuje w towarzystwie składników mogących zmniejszać jego wchłanianie, takich jak żelazo, miedź i wapń.
Warto zauważyć, że objawy niedoboru cynku mogą być różne u różnych osób i zależą od stopnia niedoboru. Jeśli podejrzewasz u siebie niedobór cynku, warto skonsultować się z lekarzem, który może zlecić odpowiednie badania krwi i doradzić w kwestii suplementacji lub zmiany diety, aby zwiększyć spożycie cynku. Pamiętaj, że nadmiar cynku również jest szkodliwy.
Źródła
1. M. Szcześniak i wsp., Cynk — pierwiastek zdrowia, Farm Pol 2014,70(7):363-366.
2. M. Kuras i wsp., Żelazo i cynk — główne mikroelementy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, Lek w Polsce 2015,25,6-13.
3. Uchwała Zespołu ds. Suplementów Diety nr 10/2019.
4. Hall AG, King JC. The Molecular Basis for Zinc Bioavailability. Int J Mol Sci. 2023;24(7):6561.
5. Wegmüller R, Tay F, Zeder C, Brnic M, Hurrell RF. Zinc absorption by young adults from supplemental zinc citrate is comparable with that from zinc gluconate and higher than from zinc oxide. J Nutr. 2014;144(2):132-136.
6. Barrie SA, Wright JV, Pizzorno JE, Kutter E, Barron PC. Comparative absorption of zinc picolinate, zinc citrate and zinc gluconate in humans. Agents Actions. 1987;21(1-2):223-228.
7. DiSilvestro RA, Koch E, Rakes L. Moderately High Dose Zinc Gluconate or Zinc Glycinate: Effects on Plasma Zinc and Erythrocyte Superoxide Dismutase Activities in Young Adult Women. Biol Trace Elem Res. 2015;168(1):11-14.
8. Gandia P, Bour D, Maurette JM, et al. A bioavailability study comparing two oral formulations containing zinc (Zn bis-glycinate vs. Zn gluconate) after a single administration to twelve healthy female volunteers. Int J Vitam Nutr Res. 2007;77(4):243-248.
Zaloguj się by dodawać komentarze