Ponad 4000 zweryfikowanych opinii
Najnowszy wpis
Odwodnienie organizmu niesie z sobą liczne powikłania i stanowić może nawet (w skrajnych przypadkach) zagrożenie dla...
Najpopularniejszy wpis
Wpis gościnny
Nasi autorzy
Witania ospała (Withania somnifera), bo tak brzmi oficjalna nazwa ashwagandhy, to krzewiasta roślina występująca na obszarach o ciepłym klimacie – od południowej Europy, przez Afrykę, aż do Indii. To właśnie w starożytnych Indiach pierwszy raz opisano jej prozdrowotne właściwości. W tamtejszej tradycyjnej medycynie, tzw. medycynie ajurwedyjskiej (ajurwedzie) stosowano ją w bardzo wielu wskazaniach, również w celu poprawy ogólnego zdrowia i dobrostanu, a nawet podtrzymania młodości i wydłużenia życia. Co prawda współczesna nauka nie przypisuje jej cech baśniowego eliksiru młodości, ale wciąż jest to bardzo interesująca roślina.
Jak to jak to często bywa w przypadku zielarstwa, nie wszystkie organy rośliny są wykorzystywane w ten sam sposób. W przypadku ashwagandhy najszerzej stosowaną częścią rośliny jest korzeń. Zawiera on szereg substancji na czele z witanolidami, które są charakterystyczne dla tej rośliny. Ashwagandha jest uważana za adaptogen, co oznacza, że może pomagać organizmowi w radzeniu sobie ze stresem i dostosowaniu się do różnych warunków. Jest to działanie podobne do działania żeń-szenia, dlatego ashwagandha bywa też nazywana żeń-szeniem indyjskim. Istnieją badania kliniczne potwierdzające, że ashwagandha pozwala redukować odczucie stresu, a nawet ograniczać przybieranie na wadze u osób narażonych na przewlekły stres. Ponadto istnieją pewne dowody na to, że witania ospała może być skuteczna także w łagodzeniu objawów m.in. ADHD, choroby Parkinsona, dysfunkcji seksualnych czy niedoczynności tarczycy, a także obniżać poziom glukozy i cholesterolu we krwi oraz wspomagać leczenie niepłodności.
Suplementy diety zawierające ashwagandhę jako samodzielny składnik dostępne są najczęściej w postaci kapsułek lub tabletek. Oczywiście osoby lubiące same przygotowywać przetwory z ziół mogą zakupić surowy korzeń krojony lub sproszkowany. Preparaty takie jak płynne tynktury, proszki lub tabletki musujące zwykle zawierają ashwagandhę w połączeniu z różnymi innymi składnikami. Wybór postaci w jakiej będziemy przyjmować ashwagandhę zależy tylko od naszych preferencji i wygody stosowania. Pamiętać należy jednak o zwracaniu uwagi na dodatkowe składniki, jeśli kupujemy wieloskładnikowy preparat z ashwagandhą.
Aby upewnić się, że nie marnujemy pieniędzy i wybieramy wartościowy preparat, najlepszą ashwagandhę, musimy przyjrzeć się kilku jego cechom.
Po pierwsze, upewnij się czy do produkcji suplementu diety użyto korzenia ashwagandhy. Niektórzy producenci do wytwarzania ekstraktu używają liści rośliny zamiast samego korzenia. Indyjskie Ministerstwo AYUSH (zajmujące się m. in. promocją ajurwedy) rekomenduje powstrzymanie się od stosowania liści ashwagandhy, powołując się na niedostępność istotnych danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności liści. Zarówno tradycyjne teksty medycyny indyjskiej, jak i nowsze wytyczne skupiają się na zastosowaniu korzenia. Co więcej, badania kliniczne prowadzone na ludziach wykazujące bezpieczeństwo i skuteczność ashwagandhy wykorzystywały wyłącznie korzeń.
Po drugie, lecz nie mniej ważne, sprawdź czy producent podaje parametr wyciągu nazywany standaryzacją. Standaryzacja polega na wybraniu pojedynczego związku chemicznego lub grupy związków i określeniu jego zawartości w wyciągu (podawanej zazwyczaj w procentach), co pozwala określić jego moc. W przypadku ashwagandhy takim parametrem będzie zawartość charakterystycznych dla tej rośliny witanolidów. Dzięki standaryzacji możemy łatwo porównać różne suplementy diety. Przyjrzyjmy się trzem przykładowym preparatom i sprawdźmy, który z nich dostarczy najwięcej witanolidów w dawce dobowej (a więc w jednej kapsułce/tabletce wg zaleceń producentów).
· Naturell Ashwagandha – 140 mg wyciągu w 1 tabletce, standaryzowany na min. 7% witanolidów.
· Olimp Gold Ashwagandha – 300 mg wyciągu w 1 kapsułce, standaryzowany na min. 5% witanolidów.
· Allnutrition Ashwagandha Forte – 667 mg wyciągu, w 1 kapsułce, standaryzowany na min. 1,5% witanolidów.
Gdybyśmy patrzyli jedynie na ilość wyciągu w pojedynczej porcji, z pewnością wybralibyśmy suplement Allnutrition, który ma aż 667 mg ekstraktu z ashwagandhy w 1 kapsułce. Z kolei patrząc tylko standaryzację, a więc na stężenie witanolidów w wyciągu, palma pierwszeństwa należy do suplementu Naturell z zawartością min. 7% witanolidów w ekstrakcie. Policzmy jednak jaka jest rzeczywista ilość tych związków przyjęta w pojedynczej dawce każdego z tych preparatów.
· Naturell Ashwagandha: 140 mg x 7% = 9,8 mg.
· Olimp Gold Ashwagandha: 300 mg x 5% = 15 mg.
· Allnutrition Ashwagandha Forte: 667 mg x 1,5% = ok. 10 mg.
Teraz widać, że z przykładowej trójki preparatów, realnie najwięcej witanolidów w pojedynczej dawce dostarcza suplement Olimp Gold Ashwagandha. Dzięki prostej matematyce, każdy może porównać suplementy diety i wybrać najlepszą ashwagandhę dla siebie. Pamiętajmy, że niekoniecznie musimy wybierać ten z najwyższą zawartością witanolidów. Przy systematycznym stosowaniu jakie jest niezbędne aby suplement diety zadziałał, mniejsze dawki również mogą okazać się skuteczne. A mogą być przy tym bardziej opłacalne, czyli po prostu tańsze.
Czasami producenci podają także (albo jedynie) tzw. DER (drug-extract ratio) wyciągu. Czym jest DER? Najprościej mówiąc, jest to współczynnik, który mówi nam ile części surowca (w tym przypadku korzenia) użyto do sporządzenia 1 części wyciągu, a więc jak bardzo stężony jest ekstrakt. Np. DER 10:1 oznacza, że 1 g wyciągu sporządzono z 10 g surowca. Można tu użyć porównania (oczywiście upraszczając) do przetworów pomidorowych. Z takich samych pomidorów możemy przyrządzić różne przetwory – koncentrat, przecier czy keczup. Jeżeli weźmiemy taką samą ilość (np. 100 g) różnych przetworów, okaże się że do ich wyprodukowania użyto różnej ilości pomidorów, a więc np. koncentrat jest „bardziej pomidorowy” niż inne przetwory, bo do wyprodukowania takiej samej porcji zużywa się największą ich ilość. Podobnie jest w przypadku ziół. Ponownie przyjrzyjmy się przykładowym preparatom:
· Żeń-szeń indyjski Pharmovit – 200 mg wyciągu 20:1 (w 1 kapsułce).
· MyLife Ashwagandha – 300 mg wyciągu 10:1 (w 2 kapsułkach).
Jak więc łatwo policzyć, w dziennej porcji suplementu z ashwagandhą Pharmovit otrzymamy równoważnik 4000 mg korzenia (20 x 200 mg), podczas gdy drugi suplement dostarczy nam w dziennej porcji 2 kapsułek, odpowiednik 3000 mg korzenia (10 x 300mg). Możemy w ten sposób porównać różne wyciągi dla których podano DER. Najbardziej wiarygodną miarą jakości ekstraktu wciąż jednak będzie standaryzacja. Co prawda możemy założyć, że bardziej stężony wyciąg, a więc ten o większym DER, będzie bogatszy w witanolidy, ale bez standaryzacji nie mamy co do tego pewności.
Co jeśli producent w ogóle nie podaje zawartości witanolidów ani nawet DER, a jedynie ilość wyciągu w jednej porcji preparatu? Cóż, nie jesteśmy wtedy w stanie oszacować jakości takiego wyciągu i ocenić, czy jest to dobra ashwagandha. Powinno to nam dać do myślenia, czemu producent nie zechciał się pochwalić tymi cechami swojego produktu…
Teraz wiesz już jak wybrać odpowiedni dla siebie preparat z ashwagandhą. Pamiętaj jednak, że chociaż ashwagandha jest stosunkowo bezpiecznym ziołem, to nadal istnieją przeciwwskazania do jej stosowania w pewnych sytuacjach. Osoby chorujące na nadczynność tarczycy, nowotwór prostaty lub choroby autoimmunologiczne nie powinny stosować ashwagandhy. Jeśli cierpisz na te schorzenia, ale chcesz rozpocząć suplementację żeń-szeniem indyjskim, dobrym pomysłem będzie skonsultowanie się ze swoim lekarzem. Ashwagandha nie jest bezpieczna dla kobiet w ciąży, gdyż istnieje ryzyko, że może powodować poronienia. Ostrożność powinny też zachować osoby stosujące leki oddziałujące na ośrodkowy układ nerwowy (leki uspokajające, przeciwlękowe, nasenne, przeciwdrgawkowe), leki przeciwcukrzycowe czy leki na nadciśnienie, gdyż ashwagandha może nasilić ich działanie. Pamiętaj, że zawsze po pomoc w wyborze odpowiedniego dla siebie suplementu diety możesz zwrócić się do farmaceuty.
Źródła
1. Mikulska P, Malinowska M, Ignacyk M, Szustowski P, Nowak J, Pesta K, Szeląg M, Szklanny D, Judasz E, Kaczmarek G, Ejiohuo OP, Paczkowska-Walendowska M, Gościniak A, Cielecka-Piontek J. Ashwagandha (Withania somnifera)-Current Research on the Health-Promoting Activities: A Narrative Review. Pharmaceutics. 2023 Mar 24;15(4):1057.
2. Tuszyński P. (red.) Składniki suplementów diety. Skuteczność, bezpieczeństwo i przegląd preparatów. Wyd. 1, Kraków 2021. ISBN 978-83-66756-09-0.
3. Singh N, Bhalla M, de Jager P, Gilca M. An overview on ashwagandha: a Rasayana (rejuvenator) of Ayurveda. Afr J Tradit Complement Altern Med. 2011;8(5 Suppl):208-13.
4. Government of India. Ministry of AYUSH. Advisory for refrain from use of Ashwagandha (Witania somnifera) leaves. 2021.
Zaloguj się by dodawać komentarze
Suplementy diety – brać czy nie?
Ashwagandha: czym jest i jak działa, na co pomaga?
Aromaterapia? Czy to działa?
Kulki mocy z matchą
Probiotyki w świetle reflektorów : na co warto zwrócić uwagę.
