Co na insulinooporność? Co warto suplementować, a co niekoniecznie?

Gdyby wyobrazić sobie cukrzycę jako dom (niezbyt przyjazny), to insulinooporność będzie jego przedsionkiem. Insulinooporność (IO) nie jest chorobą, jest objawem, który nie ma swojego numeru w klasyfikacji chorób, dlatego nie wiemy, ile osób w Polsce może na nią cierpieć. Szacuje się, że problem dotyczy nawet 40% dorosłej populacji polskiej. Przy tak zatrważających szacunkach warto się zastanowić, czy są suplementy, które mogą wspomagać terapię insulinooporności. Sprawdzam to!

Co to jest insulinooporność? 

Insulinooporność to nieprawidłowy stan, w którym komórki mięśni, tkanki tłuszczowej i wątroby nie reagują prawidłowo na insulinę i nie są w stanie efektywnie wykorzystywać glukozy. Skutkiem tego jest coraz większe obciążenie trzustki, która musi wytwarzać więcej insuliny. Lata życia z insulinoopornością prowadzą do rozwoju cukrzycy typu II i szeregu jej powikłań. Należą do nich:

• znacząco wyższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, 

• niealkoholowe stłuszczenie wątroby, 

• większe ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, 

• uszkodzenie wzroku i nerek, 

• a także zaburzenia nastroju i depresja.

Niestety IO bardzo często pozostaje nierozpoznana. Najprostszą metodą na zdiagnozowanie insulinooporności jest wyliczenie tzw. wskaźnika HOMA IR, który oblicza się z uwzględnieniem stężenia glukozy i insuliny na czczo. Proś swojego lekarza prowadzącego o zlecanie Ci tych dwóch badań w ramach regularnej profilaktyki. Dzięki temu będziesz mogła/mógł szybciej zareagować na ewentualną IO.

Mam insulinooporność – co dalej?

Ten artykuł poświęcamy głównie suplementacji w insulinooporności, dlatego nie będziemy tu dokładnie analizować wszystkich możliwych sposobów na radzenie sobie z IO. Bardzo ważne jest jednak, by wiedzieć, że wykrycie insulinooporności powinno skłonić do zmiany stylu życia na stałe. Na nic zdadzą się tu katorżnicze diety z wykluczeniem owoców i makaronu oraz równie męczące treningi cross-fit, jeśli porzucisz je po 3 tygodniach działania.

Insulinooporność jest stanem patologicznym, który oddziałuje na cały organizm, zaburza nie tylko gospodarkę cukrową, ale także hormonalną. Dlatego tak ważne jest, by wprowadzone zmiany były realne, tak, by móc je utrzymać latami. Poszukaj dobrego dietetyka i trenera, który poza Twoimi osiągnięciami będzie brał pod uwagę także Twoje samopoczucie. W insulinooporności poza leczeniem (najczęściej metforminą), dietą i treningiem równie ważne są uważność, sen, odnajdywanie swoich sposobów na relaks.

Suplementacja jest uzupełnieniem tych wszystkich działań. Nie ma sensu wprowadzać szeregu suplementów, jeśli nie zadbasz o podstawy. Choć oczywiście w Twoim życiu mają prawo zdarzać się gorsze momentu i wtedy odpowiednio dobrane preparaty będą Cię dodatkowo wspierać. Mimo wszystko nie przeceniaj znaczenia suplementacji.

Suplementy w insulinooporności 

Przyjrzyjmy się kilku wybranym substancjom, które warto rozważyć, jako wsparcie w terapii insulinooporności.

Probiotykoterapia 

Dobrana przez lekarza probiotykoterapia wieloszczepowa może obniżać HOMA IR oraz obniżać stężenie cholesterolu LDL (ten „zły”). Być może probiotyki zmniejszają także nasilenie stanu zapalnego, co może być dodatkowym mechanizmem wspierającym leczenie IO. W temacie probiotykoterapii wciąż pozostaje jednak wiele pytań np. o to, które dokładnie szczepy wykazują największą skuteczność w IO.

Jeśli poszukujesz sprawdzonych rzetelnych informacji na temat probiotyków, zapraszamy do lektury naszego artykułu Przewodnik po probiotykach, wszystko na co powinnaś zwrócić uwagę | Apteka Na 83

Wyciąg z cynamonu 

Stosowanie cynamonu w postaci wodnego wyciągu lub po prostu, jako przyprawy do dań może zmniejszać nasilenie stanu zapalnego, a także wpływać na regulację stężenia cukru we krwi po posiłku. Nie ma pewności, co do tego, jaka dawka jest skuteczna, dlatego polecam Ci stosowanie go głównie w kuchni lub w postaci herbatek, a nie w formie suplementu.

Berberyna 

W badaniach wykazano, że berberyna może obniżać stężenie cukru we krwi, poprawiać funkcjonowanie wątroby i obniżać stan zapalny. Niestety, u niektórych osób wywołuje ona nieprzyjemne objawy uboczne, takie jak bóle brzucha i zaparcia. Berberyna wchodzi także w interakcję z metforminą, najczęściej stosowanym lekiem w insulinooporności. Nie należy jej stosować w czasie ciąży i karmienia piersią. Na co dokładnie uważać, suplementując berberynę, jakie są przeciwskazania, dowiesz się z tego artykułu>>> Berberyna – na co pomaga, a na co uważać? | Apteka Na 83

Morwa biała 

Morwa biała to znany składnik herbatek dla cukrzyków.Mechanizm jej działania nie jest do końca znany, ale wyniki badań są obiecujące. Wskazują one, że wyciągi z morwy białej obniżają stężenie cukru we krwi, ale także poprawiają wyniki lipidogramu. Morwę białą, a raczej herbatkę na bazie jej liści, warto włączyć jako element profilaktyczny w zapobieganiu IO.

Chrom 

Chrom teoretycznie może wspierać komunikację na linii insulina-komórka. Jednak większość badań nie wykazuje jego pozytywnego odziaływania na stężenie glukozy i insuliny, wysokość wskaźnika HOMA IR czy masę ciała. Mimo sławy, chrom nie jest suplementem polecanym w insulinooporności.

Kofeina 

Wyciągi z kofeiny polecane osobom z IO mogą w rzeczywistości pogarszać wrażliwość komórek na insulinę. Ciekawe jest jednak to, że kofeina działa tak tylko w formie suplementu. Kofeina spożyta razem z dobrej jakości filtrowaną kawą ma już działanie przeciwzapalne. Dlatego w insulinooporności śmiało możesz sięgać po „małą czarną”.

Pamiętaj, że wspomnianych w tym artykule suplementów wspomagających leczenie insulinooporności nie należy stosować wszystkich na raz. Przedyskutuj ze swoim lekarzem lub dietetykiem, które z nich będą Tobie najbardziej potrzebne.

Bibliografia:

• Cherniack EP, Buslach N, Lee HF. The Potential Effects of Caffeinated Beverages on Insulin Sensitivity. J Am Coll Nutr. 2018;37(2):161-167. doi:10.1080/07315724.2017.1372822

• Whitehead N, White H. Systematic review of randomised controlled trials of the effects of caffeine or caffeinated drinks on blood glucose concentrations and insulin sensitivity in people with diabetes mellitus. J Hum Nutr Diet. 2013;26(2):111-125. doi:10.1111/jhn.12033

• Eslamparast T, Zamani F, Hekmatdoost A et al. Effects of synbiotic supplementation on insulin resistance in subjects with the metabolic syndrome: a randomised, double-blind, placebo-controlled pilot study. Br J Nutr. 2014 Aug 14;112(3):438-45.

• Derosa G, Maffioli P, Cicero AF. Berberine on metabolic and cardiovascular risk factors: an analysis from preclinical evidences to clinical trials. Expert Opin Biol Ther. 2012 Aug;12(8):1113-24.

• Hajimonfarednejad M, Nimrouzi M, Heydari M. Insulin resistance improvement by cinnamon powder in polycystic ovary syndrome: A randomized double-blind placebo controlled clinical trial. Phytother Res. 2018 Feb;32(2):276-283.

• Andallu B, Suryakanham V, Srikanthi BL, Reddy GK: Effect of mulberry (Morus indica L) therapy on plasma and erythrocyte membrane lipids in patients with type 2 diabetes. Clin Chim Acta 314:47–53, 2001. 

• Ali A, Ma Y, Reynolds J, Wise J, Inzucchi S, Katz D. Chromium Effects on Glucose Tolerance and Insulin Sensitivity in Persons at Risk for Diabetes Mellitus. Endocr Pract. 2011;17(1):16-25. doi:10.4158/ep10131.or 

Barbara Dąbrowska-Górska, dietetyk z kilkunastoletnim doświadczeniem, prowadzi poradnię barbaradabrowska.pl, twórczyni podejścia Pozytywna Dietetyka. Wierzy, że najważniejszą umiejętnością dietetyka jest uważne słuchanie i holistyczne spojrzenie na podopiecznego.