Suplementy na odchudzanie – zwycięstwo marketingu czy realne wsparcie?

Zadam Ci proste pytanie. Czy gdyby na świecie istniał naprawdę skuteczny suplement wspomagający odchudzanie, to czy świat borykałby się z rosnącym problemem nadwagi i otyłości? No cóż, sprawa nie jest taka prosta, choć oczywiście suplement taki nie istnieje. W przeciwnym wypadku z pewnością wiedzielibyśmy o tym. Jednak ludzki umysł szuka rozwiązań prostych, dlatego tak łatwo jest Ci uwierzyć w reklamę środka na odchudzanie, naiwnie sądząc, że bez zmiany stylu życia spadek wagi wydarzy się sam. Nic się samo nie dzieje, a suplementy mogą pełnić jedynie rolę wspomagającą i to o marginalnym znaczeniu.

Gdy wyobrazisz sobie odchudzanie jako budowę domu to dieta, ruch i komfort psychiczny będą stanowić fundamenty. Wiedza, wsparcie dietetyka i dostęp do sprzętu sportowego to okna, drzwi i najważniejsze wyposażenie. Suplementy diety wspomagające odchudzanie to zasłonki w oknie. Nikt nie wiesza zasłonek przed wybudowaniem fundamentów, prawda? A jednak wiele osób właśnie w ten sposób zabiera się do odchudzania, rozpoczynając od zakupu suplementów.

Jest w tym pewien rodzaj magicznego wierzenia, trochę jak wtedy, gdy grasz w lotto. Choć nigdy nie wygrałaś/wygrałeś, to ktoś jednak zdobywa te miliony. Tak samo jak ktoś chudnie po zastosowaniu suplementów. Tylko, jakoś tak się składa, ze nikogo takiego nie znasz.

Czy suplementy faktycznie mogą wspierać odchudzanie? Tak, ale tylko niektóre i tylko pod warunkiem, że będziesz mieć solidne fundamenty. W przeciwnym wypadku to tylko pieniądze, które przekazujesz osobom bazującym na Twojej naiwności. Nie daj się wciągnąć w tę marketingową grę.

Bezpieczeństwo suplementów na odchudzanie

Przede wszystkim pamiętaj, by każdy suplement kupować wyłącznie w aptekach – stacjonarnych lub internetowych. Nigdy nie kupuj środków na odchudzanie od nieznanego sprzedawcy czy „spod lady”. W tego typu preparatach mogą znajdować się nielegalne substancje, która stanowią zagrożenie dla Twojego zdrowia. Znajdowano w nich np. pochodne narkotyku - amfetaminy.

Miej też świadomość, że rynek suplementów dynamicznie się zmienia i w suplementach pojawiają się coraz to nowe substancje, które nie zostały jeszcze dokładnie przebadane pod kątem skuteczności i bezpieczeństwa. Suplementy nie są objęte prawem farmaceutycznym, które wymaga badań z udziałem ludzi, dlatego dużo łatwiej wprowadzić je do obrotu nie mając żadnych dowodów przemawiających za ich działaniem wspomagających odchudzaniem.

Bywa też tak, że substancja jest skuteczna, jako pomoc w redukcji masy ciała, ale okazuje się niebezpieczna dla zdrowia. Tak było z efedryną, która przyspieszając tempo przemian metabolicznych ułatwiała odchudzanie, ale jednocześnie znacząco zwiększała ryzyko chorób układu krążenia. Z tego powodu jej stosowanie zostało zakazane. Nie zmienia to faktu, że przez kilka lat była „królową” suplementów. Przytaczam tą historię, byś pamiętała/pamiętał, że nie wiemy wszystkiego i dlatego w doborze suplementów z nową, popularną substancją, która określana jest jako „hit na odchudzanie” należy zachować szczególną ostrożność.

Niektóre suplementy mogą też wchodzić w interakcję z lekami zmieniając ich działanie lub zmniejszając wchłanianie. Pamiętaj o tym i zawsze konsultuj się z lekarzem przed wprowadzeniem suplementu wspierającego utratę masy ciała.

Skład suplementów na odchudzanie

W tej części artykułu pokażę Ci kilka substancji z suplementów, które mogą wspierać odchudzanie. Dlaczego napisałam, że mogą? Bo ich działanie tylko w niektórych badaniach zostało potwierdzone. Nie zmienia to faktu, że istnieją także dane wskazujące na kompletny brak efektu. Musisz też mieć świadomość, że w badaniach nie podaje się samych suplementów, ale zazwyczaj łączy się je z treningiem i niskokaloryczną dietą porównując efekt końcowy. Jeśli badanie wykazuje skuteczność suplementu wspierającego odchudzanie to nie jest to zasługą wyłącznie tego preparatu, ale przede wszystkim zmiany stylu życia. Zaś różnice w utracie masy ciała między grupą kontrolną a grupą stosującą suplement są zazwyczaj niewielkie, nawet, jeśli są istotne statystycznie. Jaki z tego płynie wniosek?

Przede wszystkim zmień nawyki żywieniowe, zadbaj o regularny ruch, który sprawia Ci przyjemność, wysypiaj się i dbaj o dobrostan psychiczny (tak! to też jest ważne), a dopiero potem myśl o suplementach wspomagających odchudzanie. Jakich związków w nich szukać?

Chitosan 

Chitosan jest substancją otrzymywaną z pancerzy krabów, kryla czy krewetek. Substancja ta ogranicza wchłanianie tłuszczu z przewodu pokarmowego, przez co wpływa na kaloryczność dań. Chitosan może zmniejszać wchłanianie leków i innych suplementów.

Błonnik pokarmowy 

Pęczniejąc w przewodzie pokarmowym, pomaga kontrolować łaknienie. Pamiętaj, by suplementy z błonnikiem zawsze obficie popijać wodą. Błonnik może zmniejszać wchłanianie leków i innych suplementów.

Ekstrakt z zielonej herbaty 

Zwiększa wydatek energetyczny w wyniku pobudzania produkcji ciepła, a także hamuje aktywność enzymów trawiennych rozkładających tłuszcz. Dzięki temu mniejsza ilość tłuszczu zostaje wchłonięta z przewodu pokarmowego i wykorzystana przez organizm.

Kofeina 

Powoduje czasowe przyspieszenie tempa przemiany materii. Jednak u wielu osób jej nadmierne spożycie wywołuje niepokój, szybką akcję serca oraz wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

L-karnityna 

Ułatwia transport kwasów tłuszczowych do centrów energetycznych komórki (tzw. mitochondria), gdzie mogą być one przekształcone w energię (potocznie spalone). Jej skuteczność zależy od poziomu aktywności fizycznej oraz od wartości kalorycznej diety. Przy niewielkiej ilości ruchu i normo lub wysokokalorycznej diecie l-karnityna nie wykazuje żadnego działania.

Bibliografia:

R Hursel, W Viechtbauer, M S Westerterp-Plantenga, The effects of green tea on weight loss and weight maintenance: a meta-analysis, Int J Obes (Lond). 2009 Sep;33(9):956-61. doi: 10.1038/ijo.2009.135. Epub 2009 Jul 14.

Nasir Talenezhad, Mohammad Mohammadi, Nahid Ramezani-Jolfaie, Hassan Mozaffari-Khosravi, Amin Salehi-Abargouei, Effects of l-carnitine supplementation on weight loss and body composition: A systematic review and meta-analysis of 37 randomized controlled clinical trials with dose-response analysis, Clin Nutr ESPEN. 2020 Jun;37:9-23. doi: 10.1016/j.clnesp.2020.03.008. Epub 2020 Apr 18.

·        Dr hab. Bożena Waszkiewicz-Robak, prof. nadzw, prof. dr hab. Franciszek Świderski, Suplementy diety – korzyści I zagrożenia, prezentacja z wykładu Wszechnicy Żywieniowej SGGW

Barbara Dąbrowska-Górska, dietetyk z kilkunastoletnim doświadczeniem, prowadzi poradnię barbaradabrowska.pl, twórczyni podejścia Pozytywna Dietetyka. Wierzy, że najważniejszą umiejętnością dietetyka jest uważne słuchanie i holistyczne spojrzenie na podopiecznego.