Selen: suplementacja w autoimmunologicznych chorobach tarczycy – co warto wiedzieć?
Autoimmunologiczne choroby tarczycy rozwijają się, gdy twój własny układ odpornościowy uzna tkankę tarczycy za wroga...
Ponad 4000 zweryfikowanych opinii
Czy często odczuwasz, że Twoja skóra robi się sucha, szorstka, intensywniej się łuszczy? Chcąc ją wspomóc sięgasz po polecany suplement, który zawiera oleje wspierające kondycję skóry. Do najpopularniejszych preparatów tego typu należą suplementy z olejem z ogórecznika i olejem z wiesiołka. Czy składniki te pomogą w regeneracji skóry? Sprawdzam!
Jedną z najważniejszych substancji występujących w oleju z ogórecznika i oleju z wiesiołka jest kwas gamma linolenowy (GLA), należący do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega 6. Przypisuje się mu właściwości przeciwzapalne. Warto jednak zadać sobie pytanie, czy trzeba spożywać suplementy z olejem z ogórecznika lub wiesiołka lub wspomniane oleje w czystej postaci, by dostarczyć sobie kwasu GLA? Nie trzeba!
GLA powstaje w organizmie człowieka
Kwas gamma linolenowy może powstawać w organizmie człowieka z innego, znacznie powszechniejszego nienasyconego kwasu tłuszczowego z rodziny omega 6, z kwasu linolowego. Znajdziecie go w większości olejów roślinnych. Na co dzień jego źródłem w diecie są:
• olej rzepakowy,
• olej słonecznikowy,
• olej z pestek winogron,
• olej sojowy,
• większość orzechów (wyjątkiem są orzechy włoskie).
Kwas linolowy należy do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, bo organizm nie potrafi go sam wytworzyć. Jednak jego niedobory zdarzają się w diecie stosunkowo rzadko. W organizmie kwas linolowy zostaje poddany działaniu enzymu delta-6-desaturazy, która przekształca go w GLA. Tak oto powstaje kwas gamma linolenowy z powszechnie stosowanych produktów, bez konieczności przyjmowania oleju z wiesiołka czy ogórecznika.
Aktywność wspomnianego enzymu zależy od czynników genetycznych, obniża się wraz z wiekiem. Negatywny wpływ mają na niego także cukrzyca czy spożycie alkoholu. Jednak mimo to niedobory kwasu gamma linolenowego są rzadkością. Wyznaczone zapotrzebowanie na prekursor GLA, czyli kwas linolowy wynosi zaledwie 4% wartości energetycznej diety. Jeśli spożywasz 2000 kcal, to tylko 80 kcal powinno pochodzić z kwasu linolowego, co stanowi 9 g.
Zatem zwykła, zbilansowana dieta wystarczy, by w Twoim organizmie powstawał słynny kwas GLA. Jednak, jeśli zdecydujesz się na zastosowanie oleju z ogórecznika czy oleju z wiesiołka, to czego możesz się spodziewać?
Oba oleje – z wiesiołka i z ogórecznika zawierają kwas GLA, jednak olej z ogórecznika może zawierać go nawet 5 razy więcej. Podejrzewa się, że aktywność wspomnianego wcześniej enzymu delta-6-desaturazy jest zmniejszona u osób z atopowym zapaleniem skóry, co skutkuje niedoborem GLA. Z tego powodu suplementacja olejami z wiesiołka, a szczególnie z ogórecznika mogłaby być pomocna w leczeniu objawów egzemy. Niestety większość badań jest nierozstrzygająca. Znaczna część badaczy przychyla się do zdania, że taka suplementacja może być jedynie dodatkiem do właściwego leczenia, jednak nie należy się po niej spodziewać wyraźnej poprawy.
Jednym z najważniejszym czynników powodujących nasilenie stanu zapalnego w reumatoidalnym zapaleniu stawów jest tzw. czynnik martwicy nowotworów alfa. Olej z ogórecznika szczególnie bogaty w GLA może zwiększać poziom prostaglandyny E, co skutkuje zahamowaniem wydzielania czynnika martwicy nowotworów i zmniejszeniem bolesności stawów oraz zahamowaniem procesu zapalnego. Wyniki kilku klinicznych badań sugerują, że olej z ogórecznika może być pomocny w terapii RZS. Jednak dotychczas prowadzono badania z zastosowaniem stosunkowo wysokich dawek kwasu GLA, które mogą być niebezpieczne np. dla kobiet w ciąży (GLA przyczyniać się do uszkodzenia płodu i przedwczesnego porodu). Wniosek jest prosty – potrzebne są dalsze badania, by sformułować konkretne zalecenia.
Wreszcie dobre wiadomości! Olej z wiesiołka łagodzi przebieg zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Suplementacja tym olejem będzie szczególnie pomocna u kobiet, które doświadczają tzw. mastalgii, czyli bolesności piersi. Jednak podkreśla się, że potrzebna jest regularne przyjmowanie suplementu, trwające od 4-6 miesięcy, by odnotować zauważalne efekty.
Przyjmowanie oleju z wiesiołka i ogórecznika jest uznawane za bezpieczne, ale w dużych dawkach mogą one wywoływać mdłości, biegunkę i bóle brzucha. Oba oleje mogą wchodzić w interakcje z doustnymi lekami przeciwkrzepliwymi (np. warfaryną, heparyną) nasilając ich działanie. Prowadzi to do wzrostu ryzyka krwawień i siniaków.
Jak widzisz przyjmowanie suplementów z olejem z wiesiołka czy olejem z ogórecznika nie ma mocnego poparcia w nauce. Być może więcej korzyści będziesz czerpać z zewnętrznego, na skórę zastosowania oleju z ogórecznika i z wiesiołka. Oba oleje wspierają odbudowę warstwy hydrolipidowej skóry, wspomagają gojenie się drobnych ran i sprzyjają regeneracji, a do tego przyjemny masaż…Spróbujesz?
Bibliografia:
• Rachel H Foster, Gil Hardy, Raid G Alany, Borage oil in the treatment of atopic dermatitis, Nutrition. Jul-Aug 2010;26(7-8):708-18. doi: 10.1016/j.nut.2009.10.014.
• Tzu-Kai Lin, Lily Zhong, Juan Luis Santiago, Anti-Inflammatory and Skin Barrier Repair Effects of Topical Application of Some Plant Oils, Int J Mol Sci. 2017 Dec 27;19(1):70. doi: 10.3390/ijms19010070.
• Joel T M Bamford, Sujoy Ray, Alfred Musekiwa, Christel van Gool, Rosemary Humphreys, Edzard Ernst, Oral evening primrose oil and borage oil for eczema, Cochrane Database Syst Rev. 2013 Apr 30;2013(4):CD004416. doi: 10.1002/14651858.CD004416.pub2.
• R E Kast, Borage oil reduction of rheumatoid arthritis activity may be mediated by increased cAMP that suppresses tumor necrosis factor-alpha, Int Immunopharmacol. 2001 Nov;1(12):2197-9. doi: 10.1016/s1567-5769(01)00146-1.
• J J Belch, A Hill, Evening primrose oil and borage oil in rheumatologic conditions, Am J Clin Nutr. 2000 Jan;71(1 Suppl):352S-6S. doi: 10.1093/ajcn/71.1.352s.
• Mohaddese Mahboubi, Evening Primrose ( Oenothera biennis) Oil in Management of Female Ailments, J Menopausal Med. 2019 Aug;25(2):74-82. doi: 10.6118/jmm.18190. Epub 2019 Aug 5.
Zaloguj się by dodawać komentarze