Odwodnienie – objawy, skutki i sposoby na szybkie uzupełnienie płynów

Objawy odwodnienia

Nasilenie objawów zależne jest od stopnia utraty płynów. O łagodnym stanie odwodnienia alarmować nas będą:

- pragnienie, które jest pierwszą i najbardziej charakterystyczną oznaką, jest to uczucie subiektywne, sterowane za pomocą osmoreceptorów (receptorów wrażliwych na zmiany ciśnienia osmotycznego) znajdujących się w przedniej części podwzgórza (które wchodzi w skład mózgu). Wywołać je może zarówno brak odpowiedniej podaży płynów, jak również wzrost stężenia jonów,

- suchość ust i języka,

- rzadsze oddawanie moczu o zmniejszonej objętości i ciemniejszym zabarwieniu, intensywniejszy jego zapach,

- utrata elastyczności skóry i jej suchość, po uszczypnięciu wolniej wraca do normalnego kształtu,

- zmęczenie, zawroty i bóle głowy.

W stanie umiarkowanego odwodnienia zaobserwować możemy poza objawami wymienionymi powyżej:

- obniżenie ciśnienia krwi, co może prowadzić nawet do omdlenia,

- przyśpieszenia tętna i oddechu,

- zmniejszenie wydzielania potu, 

- suchość oczu spowodowaną zmniejszonym wydzielaniem płynu łzowego,

- uczucie dezorientacji i zagubienia, zaburzenie funkcji poznawczych, zmiany nastroju.

Ciężkie odwodnienie jest natomiast stanem zagrażającym życiu, wymagającym natychmiastowej pomocy medycznej. Charakteryzuje się:

- skrajnym wysuszeniem błon śluzowych, języka, ust i oczu,

- brakiem oddawania moczu przez wiele godzin,

- zaburzeniami świadomości, omdleniami,

- zapaścią krążenia, która może prowadzić do wstrząsu i nawet śmierci. 

Jeżeli zaobserwujemy u kogoś powyższe objawy powinniśmy jak najszybciej zadzwonić na numer alarmowy 112 i powiadomić odpowiednie służby. Nasza szybka reakcja może komuś uratować życie lub zdrowie.

Jak widzimy brak odpowiedniej ilości płynów w organizmie może prowadzić do upośledzenia jego funkcjonowania, a nawet do zagrożenia życia. Dlatego tak ważna jest podaż wody i elektrolitów w czym pomocne będą minerały na odwodnienie. Podane po rozpuszczeniu w odpowiedniej ilości płynu pozwolą nam sprawnie zapobiegać wczesnym oznakom niedoborów. 

Jakie czynniki zwiększają ryzyko odwodnienia?

Czynnikami zwiększającymi ryzyko odwodnienia będą:

- stany chorobowe przebiegające z biegunką, wymiotami, gorączką,

- intensywny wysiłek fizyczny. Podczas uprawiania sportu, pracy fizycznej czy długotrwałych aktywności może dojść do nadmiernej utraty wody wraz z potem. Osoby aktywne często stosują suplementy dla sportowców i popularne płyny izotoniczne, które zapobiegają odwodnieniu,

- upały i wysoka temperatura otoczenia, szczególnie niebezpieczne przy połączeniu z wysiłkiem fizycznym. Pamiętajmy, że dla dzieci i osób starszych zagrożeniem może być nawet spacer w upalny dzień. Aktywności takie powinny się wtedy ograniczyć do ranków i wieczorów, gdy temperatury są nieco niższe, można stosować wtedy elektrolity na upały,

- stany przebiegające z nadmiernym oddawaniem moczu, takie jak cukrzyca, stosowanie leków moczopędnych, nadciśnienie, zaburzenia hormonalne czy choroby nerek.

Orsalit dla dorosłych x 10 torebek

BIOMED-KRAKÓW WYTW.SUR.I...

20,18 zł

Plusssz Elektrolity + 100% Multiwit x 24 tabletek

POLSKI LEK

13,06 zł

• Nowy

chwilowo niedostępny

Zdrovit Litorsal Senior+ dla diabetyków + multiwitamina 1...

N.P.ZDROVIT SP Z O.O.

15,33 zł

Kto jest szczególnie narażony na odwodnienie?

Grupami szczególnie narażonymi na odwodnienie są:

- dzieci, których organizm szybko traci wodę podczas gorączki czy biegunki. Wskazane jest wtedy podawanie rozpuszczonych elektrolitów dla dzieci,

- osoby starsze, które mogą mieć osłabione odczuwanie pragnienia i przez to przyjmować za mało płynów. Problem ten możemy niwelować przez codzienną podaż preparatów na odwodnienie specjalnie dobranych dla osób starszych, o obniżonej zawartości sodu i cukru, lub całkiem pozbawione glukozy,

- kobiety w ciąży i matki karmiące.

Jak zapobiegać odwodnieniu organizmu?

Co możemy zrobić, żeby zapobiec odwodnieniu? Wystarczy wprowadzić kilka prostych zasad. Dobrym nawykiem jest picie wody regularnie, mniejszymi porcjami, nawet wtedy gdy nie czujemy pragnienia. Zapotrzebowanie osób dorosłych to ok 2,5 litra dziennie, dzieci 1,5 l, a kobiety w ciąży ok. 3 litry płynów dziennie. Podaż powinna być dostosowana do warunków, w jakich się znajdujemy. Podczas upałów i wysiłku fizycznego, a także przy gorączce, wymiotach czy biegunce należy zwiększyć ilość przyjmowanej wody. Wybierajmy tą niegazowaną, gdyż dwutlenek węgla zawarty w gazowanej rozpychając ściany żołądka prowadzi do zahamowania pragnienia, nasila także diurezę. Wprowadźmy też do codziennej diety produkty spożywcze bogate w płyny, takie jak arbuzy, truskawki, ogórki czy pomidory. Będzie to pomocne w dbaniu o nawodnienie organizmu.

Unikać należy nadmiernego spożycia alkoholu oraz produktów z dużą zawartością kofeiny (kawa, napoje energetyczne), gdyż wykazują działanie moczopędne. 

Nie powinniśmy zapominać, że wraz z wodą tracimy cenne dla naszego zdrowia elektrolity. Dlatego w stanach szczególnego narażenia pamiętajmy o nawadnianiu organizmu suplementami. Dzięki dużemu ich zróżnicowaniu łatwo będziemy mogli dobrać produkt odpowiedni dla naszych potrzeb. Dostępne są elektrolity dla chorych z biegunką, dla dzieci, dla sportowców, dla osób starszych, dla cukrzyków. Zawierają one dodatkowe składniki dopasowane do potrzeb każdej z tych grup osób. 

Odpowiednia szybka reakcja przy pojawiąjących się oznakach odwodnienia pozwoli na uzupełnienie płynów i elektrolitów w naszym organizmie. Dzięki czemu zachowamy zdrowie i nie dopuścimy do pojawienia się szkodliwych dla nas następstw braku wody. Pomocne będą przy tym preparaty na odwodnienie dostępne w naszej Aptece Na83. 

Bibliografia dostępna u autora

Mgr farm. Marcin Chowaniec