Jak bezpiecznie stosować olejki do aromaterapii?

Jak bezpiecznie stosować olejki do aromaterapii?

Polskie Towarzystwo Aromaterapeutyczne odpowiada:

Obecnie olejki eteryczne, które jako substancje naturalne pozyskiwane z otaczającego nas świata roślin, spełniają rosnące wymagania coraz bardziej licznej grupy, gdyż wpisują się w bardzo szybko rozwijający się nurt popularnie zwany „bliżej natury”. Dobrej jakości olejki eteryczne należy w kupować w aptekach, sklepach zielarskich, sklepach ze zdrową żywnością czy z kosmetykami naturalnymi. Coraz częściej oferowane są również w sklepach internetowych. Przy kupowaniu ważne jest, aby wybierać produkty sprawdzone, 100% czystości, bez syntetycznych dodatków, rozpuszczalników, barwników gdyż tylko wysokiej jakości, zgodne z międzynarodowymi normami olejki eteryczne, gwarantują bezpieczeństwo klienta i skuteczność działania. 

Po spełnieniu pierwszego kryterium jakościowego dla olejków eterycznych należy pochylić się nad sposobem ich stosowania oraz zwracać uwagę na zalecane ilości tak, żeby nie przekraczać podanych w kroplach dawek olejków eterycznych.

Nawanianie, wąchanie 

Podstawowym, niezmiernie łatwym w przygotowaniu sposobem jest, rozprowadzanie olejków eterycznych w otoczeniu, przy użyciu kominka aromaterapeutycznego lub dyfuzja w powietrzu przy pomocy dyfuzorów ultradźwiękowych. Kominek aromaterapeutyczny, powinien być wykonany z wysokiej jakości materiału takiego jak np. porcelit. Do wypełnionej wodą miseczki, wkrapiamy od dziesięciu do piętnastu kropli (średnio 1 kropla na 1 m kwadratowy pomieszczenia), wybranego olejku eterycznego lub mieszanki olejków i świeczką podgrzewamy zawartość miseczki. Cząsteczki olejków eterycznych porywane przez parującą wodę rozpraszane są w pomieszczeniach, wypełniając je miłym i przede wszystkim naturalnym zapachem z pól, lasów, łąk, ogrodów czy plantacji. Taki zabieg, który trwa około 20 minut, możemy stosować od jednego do dwóch razy dziennie. Nie należy stosować nawaniania „na okrągło” przez cały dzień. Podobne dawki olejków eterycznych stosujemy w dyfuzorach ultradźwiękowych, w których energia potrzebna do rozpraszania pochodzi z fal ultradźwiękowych, czas nawaniania nastawia się automatycznie (np. 1 godzina) i wyłączenie urządzenia też następuje automatycznie.

Inną możliwością wdychania jest sauna aromaterapeutyczna. Do miseczki umocowanej nad grzejnikiem sauny możemy nalać od pięciu do dziesięciu kropli olejku eterycznego lub mieszaniny olejków, ewentualnie z dodatkiem łyżeczki wody. Ciepło sauny spowoduje szybkie odparowanie tych substancji. Należy pamiętać, że olejki są łatwopalne i dlatego wskazana jest duża ostrożność przy ich stosowaniu. Kiedy dotykają nas infekcje górnych dróg oddechowych warto zastosować inhalację klasyczną. W tym celu dodajemy pięć kropli olejku eterycznego lub mieszanki do głębokiego talerza wypełnionego wrzątkiem, a następnie nachylamy się nad roztworem okrywając głowę ręcznikiem. Można stosować zestawy do inhalacji, dostępne w aptekach. Wdychanie oparów powinno trwać od pięciu do dziesięciu minut. Łagodną formą inhalacji, stosowaną zwłaszcza u dzieci, jest pokropienie mieszanką olejków paska bibuły lub chusteczki i umieszczenie jej w pobliżu łóżka dziecka, ale tak aby nie mogło ich dotykać. Olejki eteryczne możemy również stosować w domowych nawilżaczach powietrza (zawieszone na przykład na kaloryferze) lub dodawać do banksji (naturalna australijska szyszka) po kilka kropli olejku lub mieszanki olejków, które wolno będą dyfundować do otoczenia.

Kąpiel aromaterapeutyczna

Do wanny z ciepłą wodą wkrapiamy od dziesięciu do piętnastu kropli olejku eterycznego lub mieszaniny olejków. Przed zabiegiem trzeba umyć ciało pod prysznicem. Kąpiel aromaterapeutyczna powinna trwać od piętnastu do trzydziestu minut. Podczas takiej kąpieli powinniśmy masować ciało pod wodą zgarniając z jej powierzchni warstwę olejków. Po zakończonej kąpieli należy wytrzeć się ręcznikiem, lecz nie spłukiwać. W warunkach domowych, gdy chcemy pozbyć się grzybicy lub na przykład złego zapach skóry stóp lub zniwelować ból w kończynach, możemy zastosować kąpiel częściową. W tym celu należy moczyć nogi w misce z wodą i odpowiednimi olejkami eterycznymi w ilości od czterech do pięciu kropli na około dziesięć litrów wody.

Formą miejscowej kąpieli aromaterapeutycznej są kompresy. Do przygotowania kompresu potrzebna jest wata, gaza lub ręcznik oraz specjalny roztwór – do pół szklanki ciepłej wody, wkrapiamy pięć kropli olejku eterycznego lub mieszanki olejków. Roztworem należy nasączyć watę i tak przygotowany kompres przyłożyć w odpowiednim miejscu na skórze trzymając nawet do dwóch godzin. Kompresy w zależności od dolegliwości mogą być ciepłe lub zimne. Dla utrzymania właściwej temperatury można położyć na nie folię i koc.

Płukanki to niezwykle prosta forma zabiegu aromaterapeutycznego. W stu mililitrach ciepłej wody rozpuszcza się trzy do czterech kropli olejku eterycznego lub mieszanki, a następnie tak przygotowanym roztworem płucze gardło i jamę ustną.

Masaż aromaterapeutyczny

Niezwykle popularnym zabiegiem aromaterapetycznym, stosowanym w gabinetach odnowy biologicznej czy centrach SPA, jest masaż aromaterapeutyczny. W domu, nie znając podstawowych technik i nie mając wystarczającej wiedzy fizjoterapeutycznej, możemy wykonać masaż miejscowy. Polega on na nacieraniu roztworem olejków bolących miejsc. Pamiętać tylko należy o głównej zasadzie masowania – zawsze w kierunku serca. Roztwory olejków przyrządzamy każdorazowo tuż przed zabiegiem. Do około dziesięciu mililitrów bezwonnego oleju roślinnego, najlepiej z nasion winogron lub ze słodkich migdałów, dodajemy od dwóch do pięciu kropli mieszaniny olejków eterycznych.

Kosmetyka

Poza omówionymi zabiegami o charakterze ogólnym, można samodzielnie przygotować preparaty kosmetyczne, które doskonale będą pielęgnować naszą skórę. Należą do nich toniki bezalkoholowe, przeznaczone do przemywania suchej i normalnej skóry twarzy, szyi i dekoltu. Dziesięć kropli mieszanki olejków eterycznych należy dodać do stu mililitrów przegotowanej lub mineralnej wody. Toniki przechowujemy w ciemnych szklanych butelkach i wykorzystujemy w ciągu miesiąca, pamiętając równocześnie by przed każdym użyciem wstrząsnąć naczyniem w celu dobrego wymieszania składników. Do skóry tłustej ze skłonnością do przetłuszczania się, stanów zapalnych i trądziku można przygotować toniki niskoalkoholowe - do stu mililitrów przegotowanej lub naturalnej wody dodajemy wówczas od czterech do pięciu mililitrów spirytusu i dziesięć do piętnastu kropli mieszanki olejków. Toniki niskoalkoholowe powinny być także przechowywane w ciemnych szklanych butelkach, ale mogą być zużyte do pół roku. 

Oliwki aromaterapeutyczne do pielęgnacji skóry suchej i normalnej powstają przez rozpuszczenie piętnastu do trzydziestu kropli mieszanki olejków w pięćdziesięciu mililitrach bezwonnego oleju roślinnego – dla skóry normalnej i tłustej – z nasion winogron, a dla skóry suchej – ze słodkich migdałów. Oliwki powinny być przechowywane w ciemnych, szklanych butelkach nie dłużej niż trzy miesiące, najlepiej w lodówce.

Krem aromaterapeutyczny można samemu przygotować na bazie gotowego kremu półtłustego, nieperfumowanego, bez syntetycznych dodatków, najlepiej użyć kremu dla dzieci. Do trzydziestu mililitrów bazy kremowej należy dodać pięć kropli olejku lub mieszaniny olejków i wymieszać do uzyskania jednolitej masy. Krem może być przechowywany najwyżej jeden miesiąc. Do pielęgnacji włosów można stworzyć specjalny szampon – do stu mililitrów zwykłego, najlepiej bezzapachowego szamponu dla dzieci dodajemy dwadzieścia kropli mieszanki olejków eterycznych. Tak przygotowany szampon przechowujemy sześć miesięcy.

Ograniczenia w dawkowaniu są wynikiem wieloletnich badań nad bezpiecznym stosowaniem olejków eterycznych publikowanych w dokumentach IFRA https://ifrafragrance.org/. Zapraszamy również na strony www.aromaterapia.pl. 

Aby bezpiecznie używać olejki eteryczne należy również pamiętać o przeciwwskazaniach do ich stosowania. Zawsze należy zapoznać się z odpowiednimi przepisami i literaturą przedmiotu, w której znajdują się szczegółowe informacje i zalecenia, a zwłaszcza dokładnie czytać etykiety i ulotki. Dotyczy to następujących ograniczeń: 

• olejki eteryczne cytrusowe – bergamotowy (INCI: Citrus Aurantium Bergamia Fruit Oil), cytrynowy (INCI: Citrus Medica Limonum Peel Oil), grejpfrutowy (INCI:Citrus Grandis Peel Oil), limetkowy (INCI: Citrus AuranifoliaPeel Oil), mandarynkowy (INCI: Citrus Nobilis Peel Oil), pomarańczowy (INCI: Citrus Aurantium Dulcis Peel Oil) są fototoksyczne więc nie mogą być stosowane na skórę, która będzie wystawiona na działanie promieniownie UV (słońce, solarium).
• olejki eteryczne, które nie powinny być stosowane w ciąży to między innymi : hyzopowy ( INCI: Hyssopus Officinalis Oil), geraniowy (INCI: Pelargonium Graveolens Flower Oil), lawendowy (INCI: Lavandula Angustifolia Oil), rozmarynowy (INCI: Rosmarinus Officinalis Oil), różany (INCI:Rosa Damascena Oil), szałwii muszkatołowej (INCI: Salvia Sclaera Oil),
• olejki eteryczne, których dawkowanie w kosmetykach i przeznaczone do aplikacji na skórę jest ograniczone ilościowo przepisami IFRA.
• olejki eteryczne – jałowcowy z jagód (INCI: Cupressus Sempervirens Oil), neroli (INCI; Citrus Aurantium Amara Flower Oil), rozmarynowy (INCI: Rosmarinus Officinalis Oil), sandałowy (INCI: Santalum Album Oil), ylangowy (INCI: Cananga Odorata Flower Oil) stosowane u małych dzieci do 6 roku są ograniczone w dawkowaniu do 2 kropli. Olejki eteryczne nie są zalecane u noworodków, a do 1 roku życia najlepiej stosować tylko olejek mandarynkowy (INCI: Citrus Nobilis Peel Oil) i rumianku rzymskiego (INCI: Anthemis Nobilis Oil) z zachowaniem szczególnych środków ostrożności i konsultacji.
• olejki eteryczne u osób skłonnych do alergii przed użyciem powinny być przetestowane dermatologicznie. Kroplę olejku eterycznego rozpuszczoną w łyżeczce oleju ze słodkich migdałów nanieść miejscowo za uchem lub na mostku i pozostawić na 12 godzin. Po tym czasie nie może pojawić się zaczerwienienie skóry, wypryski, swędzenie itp. żeby stwierdzić że olejek może być bezpiecznie stosowany przez daną osobę.

UWAGA! NIGDY NIE NALEŻY STOSOWAĆ NIEROZCIEŃCZONYCH OLEJKÓW ETERYCZNYCH BEZPOŚREDNIO NA SKÓRĘ! 

©Polskie Towarzystwo Aromaterapeutyczne

Kontakt:

www.pta.org.pl, www.aromaterapia.pl

Kwartalnik „Aromaterapia”

www.literatura.aromaterapia.pl