Witamina D a COVID-19 – na ile prawdy?

W mediach pojawiają się doniesienia o pozytywnym wpływie przyjmowania witaminy D na przebieg COVID-19, a nawet o tym, że przyjmowanie tej witaminy może pomóc uchronić się przed chorobą. Ile prawdy jest w tych doniesieniach?

Ziarno prawdy

Niektóre badania ujawniły, że prawdopodobnie niedobór witaminy D może zwiększać ryzyko zachorowania na Covid-19 i ciężkiego przebiegu choroby. Nie jest to szokujące odkrycie, gdyż niedobór witaminy D już dawno został powiązany z większym ryzykiem ciężkiego przebiegu infekcji układu oddechowego. Przykładem może być cięższy przebieg zaostrzeń przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u osób z niedoborem witaminy D. Inne badania kliniczne, te na których opierają się optymistyczne doniesienia, wykazywały poprawę stanu pacjentów chorych na COVID-19 po wprowadzeniu do leczenia witaminy D. Zmniejszała ona ryzyko konieczności przyjęcia pacjenta na oddział intensywnej terapii i ryzyko zgonu.

Sprawa wydaje się więc prosta – zaserwujmy chorym na COVID-19 witaminę D, a na pewno wyzdrowieją. Niestety, rzecz jest bardziej skomplikowana, a na głowy entuzjastów leczenia COVIDu witaminą D trzeba wylać…

… kubeł zimnej wody

Po głębszej analizie problemu zauważymy, że czynniki ryzyka rozwoju niedoboru witaminy D są takie same jak czynniki ryzyka rozwoju ciężkiej postaci COVID-19. Są to np. uboga dieta, choroby współistniejące takie jak choćby cukrzyca, choroby nerek czy wątroby, podeszły wiek oraz ogólne wyniszczenie organizmu. Ciężko więc jednoznacznie ocenić, czy to sam niedobór witaminy D sprzyja rozwojowi ciężkiego COVID-19, czy po prostu te dwa zjawiska współwystępują, bo sprzyjają im podobne warunki.

na ile prawdy?

W przypadku badań, które pokazują poprawę po włączeniu witaminy D do leczenia, okazuje się, że niewiele z nich było dobrze zaplanowanych i można wytknąć im dużo błędów. Poza tym istnieją też badania, których wyniki mówią coś zupełnie odwrotnego. Najnowsze przeglądy literatury medycznej stwierdzają, że póki co brak jest twardych dowodów na skuteczność witaminy D w leczeniu COVID-19. Witamina D nie znajduje miejsca w „Zaleceniach diagnostyki i terapii zakażeń SARS-CoV-2 Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych”.

Trzeba pamiętać, że ewentualne pozytywne efekty dotyczyły prawdopodobnie osób, które cierpiały na niedobory witaminy D. Tak więc przede wszystkim należy zadbać o właściwy poziom tej witaminy w naszym organizmie.

Podsumowanie

Witamina D jest ważna dla utrzymania zdrowych kości, zębów, mięśni, serca, naczyń krwionośnych i dróg oddechowych. Pomaga także w regulacji poziomu cukru we krwi. Na te elementy negatywnie może wpływać zakażenie SARS-CoV-2. Dlatego utrzymanie prawidłowego poziomu witaminy D w organizmie osób, które chorują lub przechodzą rehabilitację po COVID-19 może mieć pozytywny wpływ na ich powrót do zdrowia. Nie zawsze możliwe jest otrzymanie odpowiedniej ilości witaminy D w naturalny sposób, przykładowo w okresie jesienno-zimowym lub kiedy nie wychodzimy na zewnątrz, np. z powodu choroby. Możemy wtedy sięgnąć po suplementy diety lub leki z witaminą D i wspomóc w ten sposób swój organizm. Pamiętajmy jednak, by stosować się do zaleceń rozsądnej suplementacji. Witamina D nie jest bowiem cudownym lekiem na Covid-19. Nie powinno się bez konsultacji z lekarzem i bez zbadania poziomu witaminy D zażywać dawek większych niż standardowo zalecane.

Kolejne, lepiej przygotowane badania na temat wpływu witaminy D na przebieg COVID-19 są w toku. Miejmy nadzieję, że niedługo dowiemy się więcej na ten temat.

Będzie nam niezmiernie miło, jeśli polubicie post na Facebooku.

Źródła

1.      Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. (2020). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2020. https://goldcopd.org/

2.      Entrenas Castillo, M., Entrenas Costa, L. M., Vaquero Barrios, J. M., Alcalá Díaz, J. F., López Miranda, J., Bouillon, R., & Quesada Gomez, J. M. (2020). “Effect of calcifediol treatment and best available therapy versus best available therapy on intensive care unit admission and mortality among patients hospitalized for COVID-19: A pilot randomized clinical study.” Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology, 203, 105751.

3.      Murai, I. H., Fernandes, A. L., Sales, L. P., Pinto, A. J., Goessler, K. F., Duran, C. S. C., Silva, C. B. R., Franco, A. S., MacEdo, M. B., Dalmolin, H. H. H., Baggio, J., Balbi, G. G. M., Reis, B. Z., Antonangelo, L., Caparbo, V. F., Gualano, B., & Pereira, R. M. R. (2021). Effect of a Single High Dose of Vitamin D3on Hospital Length of Stay in Patients with Moderate to Severe COVID-19: A Randomized Clinical Trial. JAMA - Journal of the American Medical Association, 325(11), 1053–1060.

4.      Farid, N., Rola, N., Koch, E. A. T., & Nakhoul, N. (2021). Active vitamin D supplementation and COVID-19 infections: review. Irish Journal of Medical Science.

5.      Grove, A., Osokogu, O., Al-Khudairy, L., Mehrabian, A., Zanganeh, M., Brown, A., Court, R., Taylor-Phillips, S., Uthman, O. A., McCarthy, N., Kumar, S., & Clarke, A. (2021). Association between vitamin D supplementation or serum vitamin D level and susceptibility to SARS-CoV-2 infection or COVID-19 including clinical course, morbidity and mortality outcomes? A systematic review. BMJ Open, 11(5), e043737.

6.      Stroehlein, J. K., Wallqvist, J., Iannizzi, C., Mikolajewska, A., Metzendorf, M.-I., Benstoem, C., Meybohm, P., Becker, M., Skoetz, N., Stegemann, M., & Piechotta, V. (2021). Vitamin D supplementation for the treatment of COVID-19: a living systematic review. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 5(5), CD015043. https://doi.org/10.1002/14651858.CD015043

7.      Flisiak, R., Parczewski, M., Horban, A., Jaroszewicz, J., Kozielewicz, D., Pawłowska, M., Piekarska, A., Simon, K., Tomasiewicz, K., & Zarębska-Michaluk, D. (2020). Zalecenia diagnostyki i terapii zakażeń SARS-CoV-2 Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych.

8.      Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Witamina D, a COVID-19. Aktualny stan wiedzy. Dostęp 8 maja, 2021, from https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/witamina-d-a-covid-19-aktualny-stan-wiedzy/