Ashwagandha – cudowne zioło na niedoczynność tarczycy?

W ostatnim czasie obserwujemy zwiększenie zainteresowania ziołolecznictwem i pewną modę na produkty pochodzenia naturalnego. Jedną z takich interesujących roślin ze względu na swoje działanie na organizm ludzki jest ashwagandha. Zyskuje ona duża popularność także poza Azją, gdzie byłą stosowana od tysięcy lat. Czy jednak jest ona „cudownym ziołem”? Skutecznym suplementem na tarczycę?

Czym jest ashwagandha i jak działa?

Ashwagandha (Withania somnifera) nazywana jest inaczej żeń-szeniem indyjskim i od lat wykorzystywana jest w tradycyjnej medycynie indyjskiej. Została zaklasyfikowana do grupy adaptogenów roślinnych, gdyż wspiera organizm w radzeniu sobie ze stresem, zmęczeniem i wszelkimi wyzwaniami, jakie czekają nas każdego dnia. Poprawia poziom energii, nastrój i jakość snu.

Wyciągi z ashwagandhy zawierają m.in. witanolidy, alkaloidy, saponiny, fitosterole, flawonoidy i fenolokwasy. Potencjalny wpływ na tarczycę związany będzie z:

·        stymulacją osi podwzgórze–przysadka–tarczyca,

·        redukcją poziomu kortyzolu,

·        działaniem przeciwutleniającym.

Ashwagandha a stres oksydacyjny

Stres oksydacyjny występuje wtedy, gdy zaburzona zostaje w organizmie równowaga pomiędzy wolnymi rodnikami a antyoksydantami. Stan ten prowadzi do:

·        przyspieszonego starzenia,

·        osłabienia odporności,

·        rozwoju chorób przewlekłych,

·        nasilenia chorób autoimmunologicznych (np. Hashimoto).

Choroba Hashimoto a niedoczynność tarczycy

Choroba Hashimoto to jedna z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy w krajach rozwiniętych. Dochodzi w niej do przewlekłego stanu zapalnego i niszczenia miąższu tarczycy, co powoduje spadek produkcji hormonów.

Objawy obejmują m.in.:

·        spowolnienie metabolizmu,

·        przewlekłe zmęczenie i senność,

·        przyrost masy ciała,

·        wypadanie włosów i łamliwość paznokci,

·        nietolerancję zimna,

·        obniżenie nastroju,

·        zaburzenia cyklu i problemy z płodnością.

Styl życia i dieta wspierające tarczycę

W chorobie Hashimoto oprócz farmakoterapii ważne są:

·        odpowiednia ilość snu,

·        redukcja stresu,

·        regularna aktywność fizyczna,

·        dieta bogata w antyoksydanty, selen, cynk i witaminę D3.

Suplementacja ashwagandhą – dawkowanie i zasady

Stosowanie ashwagandhy może wspierać funkcje tarczycy, jednak należy pamiętać:

·        zalecana dawka: 300–600 mg/dziennie przez minimum 6–8 tygodni,

·        konieczna konsultacja z lekarzem przy jednoczesnym stosowaniu leków na tarczycę,

·        ashwagandha nie zastępuje farmakoterapii.

SWANSON Ashwagandha 450 mg x 100 kapsułek

Swanson

20,37 zł

Aliness Ashwagandha 9% extract 560 mg x 100 kapsułek

Aliness

44,90 zł

Potencjalne skutki uboczne ashwagandhy

Możliwe działania niepożądane to m.in.:

·        nadczynność tarczycy (kołatanie serca, pobudliwość),

·        problemy żołądkowo-jelitowe,

·        interakcje z lekami,

·        nadmierna stymulacja układu odpornościowego,

·        senność lub przeciwnie – pobudzenie.

Kiedy ashwagandha jest przeciwwskazana?

Ashwagandhy nie powinny stosować:

·        osoby z nadczynnością tarczycy,

·        kobiety w ciąży i karmiące piersią,

·        osoby stosujące leki nasenne, uspokajające czy immunosupresyjne.

Jak wybrać dobry preparat z ashwagandhą?

Przy wyborze warto zwrócić uwagę na:

·        postać preparatu (kapsułki, tabletki, proszek),

·        standaryzację na zawartość witanolidów.

Ashwagandha jest słusznie wymieniana wśród suplementów na tarczycę. Może poprawiać samopoczucie osób z niedoczynnością tego gruczołu, ale nie jest „cudownym ziołem”. Powinna być stosowana ostrożnie, najlepiej pod kontrolą lekarza.

Mgr farm. Marcin Chowaniec

Bibliografia

Malec K. The impact of ashwagandha on sleep quality, anxiety reduction, and stress lowering: comparative analysis of available studies. Journal of Education, Health and Sport. Online. 13 January 2024. Vol. 52, pp. 205-214. [dostęp 07.09.2025]

Wiciński M, Fajkiel-Madajczyk A, Kurant Z, Kurant D, Gryczka K, Falkowski M, Wiśniewska M, Słupski M, Ohla J, Zabrzyński J. Can Ashwagandha Benefit the Endocrine System?-A Review. Int J Mol Sci. 2023 Nov 20;24(22):16513. doi: 10.3390/ijms242216513. PMID: 38003702; PMCID: PMC10671406.

Sharma AK, Basu I, Singh S. Efficacy and Safety of Ashwagandha Root Extract in Subclinical Hypothyroid Patients: A Double-Blind, Randomized Placebo-Controlled Trial. J Altern Complement Med. 2018 Mar;24(3):243-248. doi: 10.1089/acm.2017.0183. Epub 2017 Aug 22. PMID: 28829155.

https://ods.od.nih.gov/factsheets/Ashwagandha-HealthProfessional/ [dostęp 07.09.2025]